«Τα ενεργειακά αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου πρέπει να μοιραστούν με βάση το Δίκαιο της θάλασσας» δηλώνει στο Newsbomb.gr ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας Ντειβιντ Οουεν o οποίος βρισκεται αυτές τις ημέρες στην Αθήνα για την προώθηση του νέου του βιβλίου με θέμα της σχέσεις Μ.Βρετανίας-Ρωσίας.
«Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει φυσικό αέριο και πετρέλαιο στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στα τουρκικά χωρικά ύδατα, της Κύπρου, της Συρίας, του Λιβανου, του Ισραήλ και της Αιγυπτου. Και πρέπει όλοι να συμφωνήσουν, διαφορετικά είναι αδύνατον να υπάρξει οικονομικλη εκμετάλλευση. Ο Ερντογάν το ξέρει αυτό, δεν είναι ηλίθιος αλλά παίζει διάφορα παιχνίδια με κάποια επιτυχία αλλά είναι ώρα να δείξει την αφοσίωση του στο ΝΑΤΟ και να την εκφράσει αυτή την πίστη. Το να είσαι μέλος του ΝΑΤΟ δεν είναι δικαίωμα υπάρχουν υποχρεώσεις μέσα απο τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και πρέπει να του το υπενθυμίσουμε αυτό» δηλώνει με νόημα.
Και πράγματι η Αθήνα βρίσκεται σε εγρήγορση διότι αντιλαμβάνεται ότι η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη και το τουρκολιβυκό μνημόνιο που υπεγράφη το 2019 ήταν μόνο η αρχή για να προκαλέσει πονοκέφαλο στους υπηρεσιακούς παραγοντες.
Διότι 10 μήνες αργότερα το μνημόνιο αυτό πρωτοκολλήθηκε στον ΟΗΕ. «H πρωτοκόλληση και δημοσίευση των πάσης φύσεως συμφωνιών που κατατίθενται από τα κράτη στη Γραμματεία του ΟΗΕ αποτελεί τυπική και τεχνική διαδικασία. Η ενέργεια αυτή δεν προσδίδει νομιμότητα στα πρωτοκολλημένα κείμενα, ούτε σημαίνει την αναγνώριση του περιεχομένου από τα Ηνωμένα Έθνη» δήλωνε τότε το Υπουργείο Εξωτερικών.
Είχε προηγηθεί και η επιστολή του μόνιμου αντιπροσώπου της Τουρκίας στον ΟΗΕ Φεριντούν Σινιρίογλου αλλά και η ανακοίνωση της ίδιας της κυβέρνησης της Λιβύης που υπεραμυνόταν της «νομιμότητας» της συμφωνίας.
Στις αρχές Οκτωβρίου ακολούθησε η συμφωνία της Τουρκίας – Λιβύης οπου η κρατική τουρκική εταρεία πετρελαίου TPAO θα αναλάβει να ξεκινήσει έρευνες στην περιοχή. Το ποιες θα είναι οι συντεταγμένες αυτής της περιοχής και πόσο θα παραβιάζει την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία αναμένουμε να το δούμε από δύο γεγονότα: Το πρώτο θα είναι η δημοσίευση στην εφημερίδα της τουρκικής κυβέρνησης το που θα ξεκινήσει τις έρευνες το τουρκικό σεισμογράφος. Το δέυτερο που περιμένουν στο υπουργείο εξωτερικών είναι η ίδια η Λιβύη να καταθέσει τις συντεταγμένες της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης.
Εδώ όμως υπάρχει πρόβλημα καθώς Ελλάδα και Λιβύη δεν έχουν οριοθετήσει ΑΟΖ. Οι διαπραγματεύσεις μπλόκαραν επι της ουσίας το 2010 όταν η Λιβύη ζήτησε από την Ελλάδα την πλήρη παραίτηση των δικαιωμάτων για τα νησιά Στροφάδες, Σαπιέντζα, Σχίζα, Γαύδος, Χρυσή και Κουφονήσια.
Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου η Λιβύη έστειλε μάλιστα και χάρτες με ρηματική διακοίνωση με πλήρη άγνοια των νησιών αυτών. Στη συνέχεια εμπλακήκαμε σε ανταλλαγή ρηματικών διακοινωσεων και όχι να καθήσουμε στο τραπεζι των διαβουλευσεων. Όταν το καθεστώς Καντάφι κατέρρευσε σταμάτησαν και τυπικά οι διαπργματεύσεις.
Ακολουθεί ένας δύσκολος μαραθώνιος κυρίως για να αποτραπεί οποιαδήποτε εκμετάλλευση της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης στο διπλωματικό πεδίου αλλά κυρίως στην πράξη εάν και εφόσον η Τουρκία προκαλέσει και επιχειρήσει να στείλει τουρκικό σκάφος στην επίμαχη περιοχή. Τα διπλωματικά όπλα της κυβέρνησης είναι ασφαλώς ότι έχει υπογράψει τις συμβάσεις για το Διεθνές Δίκαιο, ότι έχει οριοθετήσει ΑΟΖ με την Αίγυπτο και ότι η διεθνής κοινότητα έχει καταδικάσει τις τουρκικές προκλήσεις. Επί του πεδίου, οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι επίσης έτοιμες να απαντήσουν σε κάθε πρόκληση.
Όσο για την παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η Ελλάδα αποδέχεται εξ αρχής της δικαιοδοσία του διεθνούς οργάνου. Για να φτασουμε όμως εκεί έχουμε πολύ δρόμο και πολλά εμπόδια.