Η φετινή παγκόσμια γιορτή της γυναίκας είναι αφιερωμένη από εμάς στην 88χρονη ενεργή αγρότισσα και εργάτρια γης κ. Δέσποινα Ασβεστά, η οποία εργάζεται στα χωράφια της Ιεράπετρας και στα θερμοκήπια από τα 14 χρόνια της, έχοντας συμπληρώσει ήδη 74 χρόνια σκληρής χειρονακτικής εργασίας, ενώ συνεχίζει να βοηθά καθημερινά τα παιδιά και τα εγγόνια της στο θερμοκήπιο, χωρίς να έχει νοιώσει ποτέ μειονεκτικά σαν εργαζόμενη γυναίκα.
Τη συναντήσαμε στο θερμοκήπιο του εγγονού της κ. Κώστα Μπαλοθιάρη στη θέση Μπουντούλες Ιεράπετρας, να μαζεύει καυτερές πιπεριές και να ανταγωνίζεται σε ταχύτητα τους νεότερους.
Τη ρωτήσαμε αν γνωρίζει πως στις 8 Μαρτίου γιορτάζει γιατί η μέρα αυτή έχει καθιερωθεί ως η μέρα που γιορτάζουν σε όλο τον κόσμο οι γυναίκες.
«Εγώ κλείνω τώρα τα 88 και μπαίνω στα 89 μου χρόνια», μας είπε, «και δεν άκουσα ποτέ ότι έχουμε και δική μας γιορτή εμείς οι γυναίκες. Δουλεύω από 14 χρονών σαν εργάτρια γης σε κάθε λογής καλλιέργειες. Στην ύπαιθρο και στα θερμοκήπια. Με το συγχωρεμένο τον άντρα μου δουλεύαμε πάντα μαζί και ισότιμα. Δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι μειονεκτώ η υπολείπομαι σε κάτι… παρά μόνο στη μυική δύναμη. Άντεχα πάντα όπως κι εκείνος την σκληρή χειρονακτική εργασία. Ξεκινούσαμε μαζί το πρωί με την αυγή τη δουλειά στο χωράφι και σταματούσαμε πάλι μαζί κατά τη δύση του ήλιου. Η ισότητα μεταξύ μας ήταν δεδομένη, αλλά εγώ ήμουν εκείνη που είχε το κουμάντο στην οικογένεια και στην οικονομική διαχείριση. Στην κρητική οικογένεια υπήρχε πάντα ο απαραίτητος σεβασμός , του άντρα προς τη γυναίκα. Σε εκείνη που εργάζεται, που κάνει παιδιά, που τα ανατρέφει μαζί με τον σύζυγο ασφαλώς, που τα καθοδηγεί και συνεχίζει να τα βοηθά μέχρι να αναπνέει.
Εγώ δεν θυμάμαι να πήρα ποτέ δώρα για τη γιορτή της γυναίκας. Δεν τα ζήτησα ποτέ και γενικά δεν ήμουν από τις γυναίκες που ζήλευε στα λούσα, τη διασκέδαση και τη μεγάλη ζωή.
Και τώρα που μπαίνω στα 89, θέλω να δουλεύω στο θερμοκήπιο κάθε μέρα. Δε μπορώ να κάθομαι και να μαραζώνω μόνη μου στο σπίτι. Όσες ώρες βρίσκομαι στο θερμοκήπιο εργαζόμενη, δε φέρνω στο μυαλό μου τις στενοχώριες και τα βάσανα που έχω περάσει . Δε σκέφτομαι το γιό μου και τον άντρα που έχουν φύγει από τη ζωή. Η δουλειά μου δίνει χαρά και δύναμη να παλεύω και να βοηθώ τα παιδιά και τα εγγόνια μου», μας λέει η 88χρονη κ. Δέσποινα Ασβεστά.
Στην πορεία που χάραξε η κ. Δέσποινα Ασβεστά συνέχισε και η κόρη της, η Ειρήνη Μπαλοθιάρη.
«Ούτε και η δική μας η γενιά γιόρτασε ποτέ τη γιορτή της γυναίκας. Εμείς ακολουθήσαμε το δρόμο που είχαν χαράξει οι γονείς μας. Και στη δική μου οικογένεια υπήρχε πάντα ο αμοιβαίος σεβασμός και η ισοτιμία. Αν σήμερα ο άντρας μου με ρωτούσε τι δώρο θέλω να μου πάρει στις 8 Μαρτίου που γιορτάζουμε εμείς οι γυναίκες, θα ζητούσα μόνο να έχω την υγεία μου… Τίποτε άλλο», μας είπε η κόρη της κ. Δέσποινας Ασβεστά η κ. Ειρήνη Μπαλοθιάρη.
Η χειραφέτηση της γυναίκας τα τελευταία 30 χρόνια έχει διορθώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις όποιες διαφορές υπήρχαν στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλλων.
Στην κρητική οικογένεια σήμερα η νέα γενιά δε βρίσκει τις διακρίσεις του παρελθόντος και οι αμοιβαίες υποχωρήσεις στις σχέσεις των νέων ζευγαριών έχουν βελτιώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ομαλή συμβίωση των δύο φύλων.
«Οι γυναίκες έχουν καταφέρει να κατακτήσουν πολλά από τα κάστρα που στο παρελθόν στον εργασιακό χώρο δεν μπορούσαν να διεισδύσουν. Είναι και αισθάνονται ισότιμες με τους άντρες πλέον και δε βρίσκουν πιά κίνητρα για να εκφράσουν παράπονα η προβληματισμούς στις σχέσεις τους μέσα στις οικογένειες.
Όπως λένε η μητέρα μου και η γιαγιά μου, στο μόνο πράγμα που ξέρουν ότι υπολείπονται , οι γυναίκες είναι στη μυική δύναμη. Στην αγροτική δουλειά και ειδικά μέσα στο θερμοκήπιο υπάρχουν στιγμές που θα πρέπει κάποιος να σηκώσει και να μεταφέρει μεγάλα φορτία και εκεί πάντα φωνάζουν τους άντρες που έχουν περισσότερη μυική δύναμη», συμπληρώνει ο εγγονός της κ. Δέσποινας Ασβεστά κ. Κώστας Μπαλοθιάρης.
Πώς καθιερώθηκε η γιορτή της γυναίκας
Η ιστορική διαδρομή της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας δεν ξεκινά με την υιοθέτησή της από τον ΟΗΕ το 1977. Εορτάσθηκε πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη, ως Εθνική Ημέρα της Γυναίκας, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Με αφετηρία τις ΗΠΑ, ο εορτασμός διεθνοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο, κατά την διάρκεια δευτέρου συνεδρίου του γυναικείου τμήματος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς (2η Διεθνής), που έγινε στην Κοπεγχάγη (26-27 Αυγούστου 1910). Οι 100 σύνεδροι από 17 χώρες υιοθέτησαν την πρόταση τριών Γερμανίδων να γιορτάζεται κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ως ένα βήμα για την προώθηση της ισότητας των δύο φύλων, που θα περιλάμβανε και το εκλογικό δικαίωμα, που ήταν τότε το καθολικό ζητούμενο για τις γυναίκες όλου του κόσμου.
Στις 19 Μαρτίου 1911 γιορτάστηκε για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στην Αυστρία, την Γερμανία, την Ελβετία και την Δανία. Κοινός τόπος και στις τέσσερις χώρες ήταν η ψήφος στις γυναίκες και η ανάδειξη των γυναικών σε δημόσια αξιώματα. Οι Αμερικανίδες συνέχιζαν να γιορτάζουν την δική τους εθνική ημέρα την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου. Το 1914, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε στην Γερμανία στις 8 Μαρτίου – είτε επειδή ήταν Κυριακή είτε σε ανάμνηση της απεργίας του 1857 στην Νέα Υόρκη – και έκτοτε καθιερώθηκε η ημερομηνία αυτή για τον εορτασμό και υιοθετήθηκε αρκετά χρόνια αργότερα από τον ΟΗΕ.
