Απεβίωσε σήμερα το πρωί, 26 Δεκεμβρίου 2021, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, σε ηλικία 92 ετών.
Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος στέλνει μηνύματα εκφράζοντας συλλυπητήρια.
Ο Κάρολος Παπούλιας γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1929. Διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας την περίοδο 2005 – 2015. Υπήρξε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, στενός συνεργάτης του Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργός Εξωτερικών, υπουργός ή υφυπουργός σε όλη τη διάρκεια των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου.
Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης υπουργικής του θητείας ταυτίστηκε με μια διορατική και πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική. Τη δεκαετία του 1980 πρωταγωνίστησε σε όλες τις προσπάθειες επίλυσης του μεσανατολικού ζητήματος με κορυφαίο γεγονός την επιτυχή διαμεσολάβησή του για την ασφαλή αποχώρηση των εγκλωβισμένων μαχητών της παλαιστινιακής αντίστασης και του ίδιου του Γιάσερ Αραφάτ με ελληνικά πλοία από την Τρίπολη του Λιβάνου (1983).
Απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία στέρεων σχέσεων με τον αραβικό κόσμο, είναι δε ενδεικτική η εξομάλυνση των ελληνοαιγυπτιακών σχέσεων και η θεσμοθέτηση της τριμερούς συνεργασίας Ιράν-Αρμενίας-Ελλάδας. Συνομίλησε με δώδεκα συνολικά Υπουργούς Εξωτερικών της Τουρκίας και ήταν σταθερά προσανατολισμένος στη διαρκή και επίπονη προσπάθεια εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η προσπάθεια αυτή κορυφώθηκε με την υπογραφή του Μνημονίου Παπούλια-Γιλμάζ το 1988. Υποστήριξε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας υπό τον όρο του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του κοινοτικού συστήματος αξιών. Την τριετία 1993-96 υπήρξε σημαντική η συμβολή του στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδιαίτερα στο καθοριστικό για την ένταξη της Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στο Έσσεν.
Ως εκπρόσωπος της ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το δεύτερο εξάμηνο του 1994 συμμετείχε στην Ομάδα Επαφής για την πρώην Γιουγκοσλαβία, μαζί με τους Κρίστοφερ, Κίνκελ, Ζιπέ, Κόζιρεφ και Βαν ντερ Μπρουκ. Υπέγραψε την Ενδιάμεση Συμφωνία με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (13 Σεπτεμβρίου 1995), στην οποία η πΓΔΜ υποχρεώθηκε να αλλάξει τη σημαία της μετά το ελληνικό εμπάργκο.
Στις 12 Δεκεμβρίου 2004 προτάθηκε από τον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Υπέρ της πρότασης εκφράστηκε και το ΠΑΣΟΚ. Στην πρώτη ψηφοφορία που έγινε στη Βουλή στις 8 Φεβρουαρίου του 2005 ο Κάρολος Παπούλιας εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τον πρώτο γύρο με 279 ψήφους. Οι βουλευτές του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσαν «παρών».
Στις 3 Φεβρουαρίου 2010 ο Κάρολος Παπούλιας επανεξελέγη στο ύπατο αξίωμα της χώρας με 266 ψήφους στο σύνολο των 298 ψηφισάντων. Υπερψηφίστηκε από σύσσωμες τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΛΑΟΣ, ενώ 32 βουλευτές των ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ δήλωσαν «παρών». Με το αποτέλεσμα αυτό έγινε ο τρίτος Πρόεδρος που επανεκλέγεται για δεύτερη θητεία. Ορκίστηκε για δεύτερη φορά στις 12 Μαρτίου 2010.
Ο πολιτικός κόσμος αποχαιρετά τον Κάρολο Παπούλια
Τα μηνύματα
Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης:
Η πατρίδα αποχαιρετά, σήμερα, έναν μεγάλο Έλληνα. Γιατί ο Κάρολος Παπούλιας την υπηρέτησε πιστά σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Από έφηβος ακόμη πολέμησε τον Γερμανό κατακτητή. Στα χρόνια της ωριμότητάς του αντιστάθηκε στη δικτατορία. Και, αργότερα, ως βουλευτής και υπουργός Εξωτερικών, υπήρξε απ’ τις εμβληματικότερες προσωπικότητες της δημοκρατικής ζωής της χώρας.
Αποκορύφωμα της πορείας του, η ομόθυμη και πανάξια εκλογή του στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέση που υπηρέτησε με σύνεση και με σοφία επί μία δύσκολη δεκαετία. Απαντώντας στις προκλήσεις των καιρών με πολιτική συνέπεια. Και κρατώντας ψηλά τη σημαία της αλήθειας κόντρα στα κύματα του λαϊκισμού. Ήταν ο Πρόεδρος της ενότητας, της πραότητας, αλλά και της αποφασιστικότητας.
Οι Έλληνες σκύβουν με σεβασμό το κεφάλι με τη σκέψη στον υπεύθυνο Πρόεδρο, τον οραματιστή υπουργό, τον ευγενή αντίπαλο και αφοσιωμένο πατριώτη. Στον προσιτό και ήπιο πολιτικό αλλά και στον ευαίσθητο και καλλιεργημένο άνθρωπο. Κρατούν τις δεκαετίες της ζωής του ως παράδειγμα πορείας ενός αληθινού δημόσιου άνδρα. Και εμπνέονται από το μήνυμα ενότητας και αξιοπρέπειας που θα εκπέμπει για πάντα.
Για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια εκφράζω και εγώ τη βαθιά μου θλίψη. Στην οικογένειά του, στους αγαπημένους του Ηπειρώτες, στους αμέτρητους φίλους του.
ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου:
Με συγκίνηση και θλίψη απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό στον Κάρολο Παπούλια, τον ευπατρίδη Ηπειρώτη και πολιτικό.
Η συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση και στον αντιδικτατορικό αγώνα καθόρισαν τον βηματισμό του, αντικατοπτρίζοντας τη διαρκή προσήλωσή του στα ιδανικά της ελευθερίας και της δικαιοσύνης που υπερασπίστηκε με συνέπεια σε όλη τη διαδρομή του.
Βαθύς γνώστης της διεθνούς πολιτικής, συνέβαλε κατά τη θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει ειδικό βάρος και να εδραιώσει τον ρόλο της ως παράγοντας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας.
Διετέλεσε Πρόεδρος της Δημοκρατίας για δύο συνεχόμενες θητείες και τίμησε με το ήθος του και τη συμπεριφορά του τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό, προασπίζοντας με σθένος την κοινωνική συνοχή και την εθνική ενότητα.
Για την απώλειά του, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του και τους οικείους του.
Πρόεδρος Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας
Η ανασκόπηση της δημόσιας πορείας του, και ιδιαίτερα της αποκορύφωσής της στην Προεδρία της Δημοκρατίας μας προσφέρει ένα παράδειγμα πατριωτικής προσφοράς για την ενότητα και για την πρόοδο του ελληνικού λαού.
Ο Κάρολος Παπούλιας με τη δράση του διεκδίκησε την ελευθερία και τη δημοκρατία, για να τις υπηρετήσει εν συνεχεία πιστά, γόνιμα, και ευόρκως, μέχρι το τέλος της μεστής ημερών ζωής του. Έχοντας εκλεγεί από το λαό των Ιωαννίνων σε εννέα διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις (1977-2004) τιμήθηκε και τίμησε τα Γιάννενα, διετέλεσε επί σειράν ετών Υπουργός Εξωτερικών και Εθνικής Αμύνης, και εκλέχτηκε πανηγυρικά Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε δύο θητείες (2005 – 2015). Προσέφερε έτσι στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στη χώρα, και στο Έθνος μέσα από αιρετά αξιώματα, δημοκρατικά κατακτημένα, από την απήχηση και την αποδοχή που ευρύτερα είχε κερδίσει.
Από το σπίτι του Μεζίνη που νοίκιαζε η οικογένειά του στην ακριτική Πωγωνιανή Ιωαννίνων ήδη προπολεμικά, μέχρι το Προεδρικό Μέγαρο η πορεία του χαρακτηριζόταν από γνήσια λαϊκότητα και ποτέ λαϊκισμό, προσήλωση στο δημοκρατικό πολίτευμα και την ευρωπαϊκή μοίρα της χώρας που την κατακτήσαμε, όπως έλεγε, “περνώντας από σαράντα κύματα”, αλλά και πίστη στις αρετές και δυνατότητες των Ελλήνων που σε κάθε ευκαιρία αναδείκνυε.
Τάκης Θεοδωρικάκος
Ο Κάρολος Παπούλιας θα μείνει για πάντα στη μνήμη των Ελλήνων ως σύμβολο της συμφιλίωσης και της εθνικής ενότητας. Τίμησε με το ήθος του όλα τα αξιώματα που υπηρέτησε. Αιωνία του η μνήμη!
Νίκος Δένδιας
Ο Κάρολος Παπούλιας, o οποίος με τιμούσε με τη φιλία του, υπηρέτησε με ευπρέπεια και πνεύμα ομοψυχίας τον δημόσιο βίο από το ύπατο πολιτειακό αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως και τα εθνικά συμφέροντα από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών.
Θα θυμάμαι πάντα ότι όταν χρειάσθηκε, την περίοδο που διατέλεσα Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, πρόσφερε τις υπηρεσίες του με αποτελεσματικότητα και διακριτικότητα. Ειλικρινή συλλυπητήρια στους οικείους του.
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης
Αποχαιρετούμε με βαθύ σεβασμό σήμερα τον Κάρολο Παπούλια. Ένας πολιτικός πρότυπο ήθους, που υπηρέτησε τον δημόσιο βίο με αξιοπρέπεια, σοβαρότητα και συνέπεια. Καλό ταξίδι αγαπημένε Πρόεδρε. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του.
Αλέξης Τσίπρας
Βαθιά δημοκρατικός, άνθρωπος του μέτρου, αλλά και της πράξης, ο Κάρολος Παπούλιας αφήνει βαθύ αποτύπωμα στην πολιτική ζωή του τόπου.
Η αφοσίωσή του στην πατρίδα, το λαό, την ελευθερία και τη δημοκρατία, καθορίζει τη ζωή του, από τα μαθητικά χρόνια της Εθνικής Αντίστασης και τον αγώνα κατά της Χούντας, μέχρι την ανάδειξή του στο ύπατο θεσμικό αξίωμα της χώρας. Τίμησε τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας με το ήθος, τον ανθρωπισμό, την προσήλωση στο διάλογο και τους θεσμούς, και το σεμνό ενωτικό του παράδειγμα.
Θα τον θυμόμαστε με σεβασμό και συγκίνηση ως τον πολιτικό και τον Πρόεδρο που ταύτισε το εθνικό με το αληθινό.
Ευάγγελος Βενιζέλος
Ο Κάρολος Παπούλιας συναντήθηκε με την ευθύνη απέναντι στην Πατρίδα ήδη από παιδί μετέχοντας στην Εθνική Αντίσταση και συνέχισε ως νέος μετέχοντας στον αντιδικτατορικό αγώνα. Ολιγόλογος και ουσιώδης, εξέφρασε την πιο ευπρεπή εκδοχή της μάχιμης πολιτικής ως αδελφικός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου και για πολλά χρόνια υπουργός των Εξωτερικών με γνώση και άποψη. Κλήθηκε να καταστεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας με πρωτοβουλία της άλλης μεγάλης πλευράς του τότε κομματικού συστήματος, εκλεγόμενος δυο φορές με συντριπτική πλειοψηφία. Άσκησε τα καθήκοντά του με διακριτικό αλλά στιβαρό και αποτελεσματικό τρόπο την πιο δύσκολη περίοδο της Μεταπολίτευσης.
Τα επεισόδια του Οκτωβρίου του 2011 στη Θεσσαλονίκη έδειξαν ότι η δυναμική του λαϊκισμού πλήττει το εθνικό συμφέρον και τη Δημοκρατία. Αυτά τα δυο υπερασπίστηκε ως αρχηγός του κράτους και ρυθμιστής του πολιτεύματος ο Κάρολος Παπούλιας. Η Ελληνική Δημοκρατία του έχει μεγάλη ιστορική υποχρέωση. Εμείς που είχαμε την τιμή να υπηρετήσουμε μαζί του ως βουλευτές και υπουργοί αποχαιρετούμε επιπλέον τον καλό φίλο, τον λάτρη της Ηπείρου, τον διανοούμενο και κοσμοπολίτη, τον εύχαρη και ευθυτενή Κάρολο Παπούλια. Από καρδιάς συλλυπητήρια στην οικογένειά του εκλιπόντος.
Αντώνης Σαμαράς
Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας συνεπής αγωνιστής για τα ιδεώδη του και ταυτόχρονα ένας λαμπρός και καλλιεργημένος άνθρωπος. Υπηρέτησε με προσήλωση και μετριοπάθεια την πατρίδα, την παράταξή του, τον τόπο καταγωγής του μα προπάντων τους θεσμούς της χώρας. Το εθνικό συμφέρον υπήρξε γνώμονας της πολιτικής του διαδρομής. Σε κρισιμότατες στιγμές για την Ελλάδα είχαμε την τύχη να προϊσταται της Πολιτείας, γεγονός ιδιαίτερα θετικό για τον τόπο. Ήταν ένας άψογος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, με αποφασιστικό και συνάμα διακριτικό ρόλο σε γεγονότα που έμελλε να ήταν καθοριστικά. Ο Κάρολος Παπούλιας πέρασε στην Ιστορία όπως έζησε: με σεμνότητα. Εκφράζω τα θερμά μου συλληπητήρια στους οικείους του.
Κώστας Καραμανλής
«Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες αποχαιρετούμε με συγκίνηση τον Πρόεδρο Κάρολο Παπούλια. Τον ευπατρίδη πολιτικό που υπηρέτησε με αίσθημα ευθύνης τη χώρα και τίμησε το ύπατο πολιτειακό αξίωμα, με τη σωφροσύνη και τη μετριοπάθεια που χαρακτήρισαν άλλωστε ολόκληρη τη πορεία του στο δημόσιο βίο.
Προσωπικά θα κρατήσω στη μνήμη μου τις μακρές συζητήσεις μας, αλλά και τη ζεστή φιλοξενία του στην πολυαγαπημένη του γη της Ηπείρου.
Στην οικογένειά του εκφράζω τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου», αναφέρει σε δήλωση του ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια.
Nίκος Ανδρουλάκης
Ο Κάρολος Παπούλιας συνέδεσε τη ζωή του με τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο υπηρέτησε με συνέπεια και αξιοπρέπεια. Συμμετείχε στην Αντίσταση ενάντια στις δυνάμεις κατοχής και ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης υπουργικής του θητείας ταυτίστηκε με τη διορατική, πατριωτική και εθνικά υπερήφανη εξωτερική πολιτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Τίμησε τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας στην πιο κρίσιμη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας με μετριοπάθεια και σύνεση. Παρέμεινε μέχρι τέλους ένας οραματιστής της ειρήνης και του ανθρωπισμού, ένας ακούραστος υπερασπιστής της Δημοκρατίας. Θα τον θυμόμαστε με σεβασμό. Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους οικείους του.
Κώστας Σημίτης
Με μια λιτή και συνάμα μεστή δήλωση, ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, σχολίασε το θάνατο του Κάρολου Παπούλια.
«Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε φίλος κι ένας αφοσιωμένος αγωνιστής ήδη απ΄τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης και του αντι-δικτατορικού αγώνα. Υπηρετήσαμε μαζί στο ΠΑΣΟΚ απ΄την ίδρυσή του και μετά. Ήταν πάντα ένας άνθρωπος με σταθερές απόψεις και μετριοπαθή εκφορά του λόγου. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του», ανέφερε ο Κώστας Σημίτης.
Γιώργος Παπανδρέου
Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας συνεπής δημοκράτης, με έντονη αντιδικτατορική δράση, αγωνιστής της Δημοκρατίας και στενός οικογενειακός φίλος που εντάχθηκε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του στο ΠΑΣΟΚ.
Υπηρέτησε σε πολλές δημόσιες θέσεις, με κορυφαία αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας, και πάντα με υψηλό αίσθημα ευθύνης, αλλά και με σημαντικές πρωτοβουλίες για την εμπέδωση της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της ειρήνης, σε ολόκληρο τον κόσμο. Εργάστηκε για την προώθηση της Πρωτοβουλίας των Έξι για την αποπυρηνικοποίηση, με τους Ανδρέα Παπανδρέου, Αλφονσίν, Ντε λα Μαντρίτ, Νυερέρε, Πάλμε, και Γκάντι. Αγωνίστηκε για την εμπέδωση της ειρήνης στην ευαίσθητη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής – με ισχυρή πάντα θέση για τα δίκαια του Παλαιστινιακού λαού, των Βαλκανίων, του Ευξείνου Πόντου, αλλά και για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία.
Με τη συνολική του δράση, έδωσε παράδειγμα αφοσίωσης στις αρχές του και τα ιδανικά του, ενώ με γενναιότητα και καρτερικότητα αντιμετώπισε κάθε δυσκολία, ακόμη και όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με ακραίες αντικοινωνικές και αντιδημοκρατικές συμπεριφορές, όπως στις εκδηλώσεις για την Επέτειο του ΟΧΙ στη Θεσσαλονίκη το 2011. Ο Κάρολος Παπούλιας, φεύγει έχοντας διαγράψει μια μεγάλη πορεία προσφοράς στον τόπο και αφήνει πίσω του μια μεγάλη παρακαταθήκη αγώνων για τη δημοκρατία, την ειρήνη, τη συνεργασία και την αξιοπρέπεια των λαών.
Προκόπης Παυλόπουλος
Ο Κάρολος Παπούλιας, Ευπατρίδης Πολιτικός με λαμπρές αντιστασιακές περγαμηνές, υπηρέτησε πολλαπλώς τον δημόσιο βίο της Χώρας, ιδίως δε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με υψηλό πατριωτικό αίσθημα, ανιδιοτελή αφοσίωση στο καθήκον και ανεπίληπτο ήθος. Αιωνία η Μνήμη του.
Δημήτρης Κουτσούμπας
Για την απώλεια του Κάρολου Παπούλια, πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος με την έντιμη πολιτική του διαδρομή άφησε το ιδιαίτερο στίγμα του στην πολιτική ζωή της χώρας, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.
Πρόεδρος Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης
Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε ένας σταθερός φίλος της Κύπρου και υποστηρικτής των δικαίων της. Μας θλίβει όλους η είδηση του θανάτου του. Εκφράζω τα συλλυπητήρια μου στην οικογένειά του.
Πρωθυπουργός Βαλλονίας (Βέλγιο)
Έφυγε από τη ζωή ο πρώην Πρόεδρος της Ελλάδας Κάρολος Παπούλιας, σπουδαίος δημοκράτης και εξαιρετικός διπλωμάτης. Εκφράζω στον ελληνικό λαό και τους οικείους του όλη μου την αδελφική στοργή και τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια.