Τα έθιμα και η παράδοση της Κρήτης που ταυτίζονται απόλυτα με τη Χριστιανική Πίστη, χάνονται καθημερινά αφού οι μεγαλύτεροι φεύγουν και οι νεότεροι δεν θέλουμε να τα μάθουμε.
Την ημέρα του Τιμίου Σταυρού, λόγω της αυστηρής νηστείας οι γιαγιάδες στη Μεσσαρά έφτιαχναν τα κεφτέρια. Γνωστά στην υπόλοιπη Ελλάδα ως Μουσταλευριά..
Ο Μούστος έβραζε για να γλυκάνει και μύριζε το χωριό ενώ με ασπρόχωμα έκοβαν το μούστο.
Ήταν ένα γλύκισμα που σαφώς ήταν νηστίσιμο αλλά ήταν και της εποχής μιας και όλοι τον Σεπτέμβριο βγάζουν τα βαρέλια τους για να φτιάξουν τη καινούρια σοδειά κρασί.
Οι μεγαλύτεροι μας εξιστορούν ότι έπαιρναν τα πήλινα δοχεία με τα κεφτέρια και ανέβαιναν από τη νύχτα στο Τίμιο Σταυρό στο Κεφάλι. Μετά την εκκλησιά έτρωγαν απάνω στο γαϊδουράκι επειδή ήταν μακριά η επιστροφή και η νηστεία πολύ αυστηρή.
Μια γιαγιά 98 χρονών σήμερα μας είπε ότι όταν κάποιος ήταν τίμιος άνθρωπος έβλεπε μια λάμψη σε σχήμα σταυρού να πετά στον ουρανό και να πηγαίνει από το Κόφινα στη Σανίδα του Ψηλορείτη. Ότι του ζητούσαν εκείνη την ώρα γινόταν αλλά μπορεί ταυτόχρονα να τον βλέπει ο ένας και άλλος όχι…
Χρόνια Πολλά και ο Τίμιος Σταυρός να είναι συνοδοιπόρος στη ζωή μας
